„Mahabharata” to jedno z najważniejszych dzieł literatury indyjskiej i jednocześnie jedno z największych osiągnięć literatury światowej. Skomponowany w formie wiersza, liczący 100 tysięcy zwrotek, „Mahabharata” to ogromna saga, która opowiada o losach rodu Kuru, w tym o słynnym starciu dwóch bratanków, Pandawów i Kaurawów, w bitwie znanej jako Kurukshetra. Jednakże, „Mahabharata” to nie tylko opowieść o wojnie, to również zbiór głębokich mądrości, filozoficznych refleksji i moralnych dylematów, które wciąż są aktualne i inspirujące dla ludzi na całym świecie.
W samym sercu „Mahabharaty” znajduje się opowieść o dylemacie moralnym i etycznym. Główny bohater, Arjuna, stoi przed trudnym wyborem – czy walczyć w bitwie, w której zginąć mogą jego krewni, przyjaciele i nauczyciele, czy odmówić i pozostać wiernym swoim zasadom etycznym. Ta sytuacja stawia przed nim pytanie o naturę obowiązku, lojalności, sprawiedliwości i moralności. W słynnym dialogu między Arjuną a Krishna, Bogiem, ukazane są różne punkty widzenia na te kwestie. To właśnie tutaj znajduje się jedna z najważniejszych mądrości zawartych w „Mahabharacie” – konieczność działania zgodnie z obowiązkiem (dharma), niezależnie od osobistych korzyści czy emocji.
„Mahabharata” jest również skarbnicą wiedzy filozoficznej i duchowej. Wiele wątków w epopei dotyczy poszukiwania prawdy, sensu życia, istoty rzeczywistości czy natury boga. Dialogi między postaciami ukazują różne filozofie indyjskie, takie jak wiedanta czy samkhja, co sprawia, że „Mahabharata” staje się nie tylko epopeją historyczną, ale także filozoficzną i duchową.
Epopeja ta ukazuje również wiele innych ważnych aspektów życia społecznego i politycznego. Przedstawia modele przywództwa, ukazuje konflikty społeczne, zawiera kodeksy etyczne i moralne, które miały wpływ na kształtowanie społeczeństwa indyjskiego. To nie tylko opowieść o dawnych czasach, ale także odzwierciedlenie ludzkich doświadczeń i dylematów, które są uniwersalne.
„Mahabharata” to także zbiór licznych opowieści pobocznych, które wplecione są w główny wątek epopei. Te opowieści, znane jako „Upa-parva”, zawierają wiele mitów, baśni, przypowieści i legend, które dodają epopei głębi i bogactwa. Są one źródłem duchowej inspiracji, ale również rozrywki i refleksji nad ludzkim losem.
Podsumowując, „Mahabharata” to nie tylko epos historyczny, ale także wielki zbiór mądrości, filozoficznych rozważań i moralnych dylematów. Jest ona źródłem inspiracji nie tylko dla ludzi w Indiach, ale dla całego świata. To opowieść, która przekracza granice czasu i kultury, a jej przesłanie jest nadal aktualne, zachęcając do refleksji nad etyką, moralnością i duchowym rozwojem.